Türkiye’de haber medyasını takip etme alışkanlıklarında dijitale kayışa daha önce dikkat çekmiştik. Cambridge Üniversitesi’ndeki Reuters Enstitüsü’nün dijital habercilik araştırmasının 2022 verileri bu örüntülerin artık biraz daha geçerli olduğunu gözler önüne seriyor. Önceki yıla nazaran dramatik bir değişim göze çarpmasa da, trendlerin korunduğunu ve haber medyasının Türkiye’de de hızla dijitalleştiğini söylemek mümkün. Sözün kısası dijital habercilik gelişmeye devam ediyor.
En fazla dikkat çeken konu basılı gazetelere ilginin hala düşüş eğiliminde olması. Haber kaynaklarının yıllara göre değişiminde basılı gazetelerin payı 2021 yılında bir önceki yıla göre 12 puan birden düşüş göstermişti. 2022 yılında da bu oran %30’dan %28’e geriledi. Televizyonun ise önemini görece koruduğunu söyleyebilsek dahi, 2016 yılından bu yana televizyon haberciliğine ilgi %80’den %60’a geriledi. Buna karşın çevrimiçi haber yayıncılığına ilgi çeşitli iniş-çıkışlarla olsa dahi, hep %80’in üzerinde seyrediyor.
Medya kuruluşlarına duyulan güvende de önceki yıla nazaran çarpıcı değişiklikler söz konusu. Birkaç kuruluş dışında sıralamada çarpıcı bir değişiklik göze çarpmıyor. Sözcü, Odatv üst sıralara yükselirken, Kanal D birkaç basamak geriliyor. Ancak tüm medya kuruluşlarının güven skorlarında önceki yıla göre genel bir gerileme olduğunu da belirtelim. Bu sonuçlar doğrudan güvensizlik skorlarına yansıyor. Hatta Sabah gazetesi ve TRT gibi kuruluşların güvensizlik skorlarında dramatik bir artış dikkat çekiyor. Görünüşe bakılırsa, hükümet tarafgirliği ile neşet edilen haber medyası aynı ölçüde okurlarının güvenini de kaybediyor.
Raporun bir diğer çarpıcı sonucu ise sosyal medya platformlarının popülerlik sıralamasıyla ilgili. 2022 yılında haber kaynağı olarak kullanılan sosyal medya platformları arasında Youtube birinciliğini koruyor; üstelik kullanım oranı 3 puanlık bir artış ile %43'e yükseldi. Öyleyse, takip eden yıllarda Youtube üzerinden yayınını sürdüren haber kanallarının da en çok güvenilen kuruluşlar arasında yer almasını bekleyebiliriz.
Bunu sırasıyla Instagram, Twitter, Facebook, WhatsApp ve küçük bir oran ile de olsa Telegram takip ediyor. Instagram'ın haber kaynağı olarak kullanımında yaygınlaşması bilhassa dikkat çekici. Dijital habercilikte yazının yerini görsel materyallerin daha fazla alacağının işaretlerinden biri olarak yorumlanabilir.
Ancak bu verilerin çevrimiçi ortamda gerçekleştirilen bir kullanıcı anketinin verilerine dayandığını akılda tutmakta fayda var. Bu durum Türkiye'deki nüfusun tercihlerinden ziyade, kentli, genç ve daha eğitimli nüfusun yönelimlerini daha fazla yansıtmasını doğuruyor. Ancak, bilhassa zamansal değişimi izleyebilmek için önemli ipuçları sağladığını söylebeiliriz.